Blauwen in Noordoost-Duitsland
Mijn eerste week hier ligt achter me. Langzaam begin ik te begrijpen waar ik ben. Ik ben hier als artist in residence te gast bij Libken om aan mijn blauw te werken. De hemel is zo weids uitgestrekt en onvervuild van licht dat me vergapen aan de hemel automatisch gaat. Ook de overvolle sterrenhemel, de bloedmaan en de zonsopkomst en zonsondergang zijn gekmakend mooi. Gelukkig blijf ik hier nog even.
Blauwen, nieuw essay
Deze week schrijf ik een stuk voor DIG/De Gids het literair tijdschrift. Over blauwen. Perfecte plek. Onderstaande zijn wat notities voor dit stuk.
‘Ik ben zo serieus met blauw dat ik zelfs mijn atelier verhuisd heb van een ruimte op de begane grond naar een studio op vijftien hoog. De hemel boven Amsterdam is meer dan mijn blik aankan. En of dit nog niet genoeg is, zit ik nu op een andere weidse plek. Ik zit op het platteland ten noordoosten van Berlijn op de bovenste etage van een Plattenbau. Vanuit mijn keukenraam kijk ik op het oosten, wat mij betreft recht Polen en zelfs Rusland in. De horizon is zo ver weg dat ik al een week lang mijn verhouding kwijt ben. Anders dan de verte vanuit mijn nieuwe atelier in Amsterdam is de verte hier onverlicht. Er is geen lichtvervuiling die de hemelkleuren hinderen. Deze verte ken ik alleen van staren over zee, niet over land.’
Vanuit mijn keukenraam kijk ik op het oosten, wat mij betreft recht Polen en zelfs Rusland in.
‘Vroeg gaat de wekker zodat ik op tijd uit mijn raam hang of buiten sta om het blauw te zien komen. Met twee sjaals en een muts, een hete thee en nog een slok koffie sta ik in het gras. De toppen van de sparren vleien zich kleurloos donker in hun blauwe achtergrond. Net als zij sta ik te baden. De bomen en ik, we blauwen.’
‘Het blauw gonst over het land en verder is het stil. Pas hier in het uitgestrekte land van Oost-Duitsland zie ik dat het blauw ’s avonds de kleuren van de wereld absorbeert. In de ochtend deelt ze kleur uit. Dat is een nauwkeurig proces. Al het leven krijgt precies zo veel kleur als blauw schenkt. Het water in het meer, de bomen, het grasland en de omgewoelde akkers. De vogels, de huizen, jij, ik. De hemel zal morgenochtend de aarde weer kleuren maar nu slaat ze ze in zich op.’
Al het leven krijgt precies zo veel kleur als blauw schenkt.
‘Mythisch is het woord dat al vaker bij me is opgekomen als ik werkelijk in het blauw sta. Onwerkelijk, bovenmenselijk. Op klaarlichte dag, hoe mooi ik dit uitzicht dan ook vind, kan ik in dit vergezicht de rivier de Styx niet plaatsen. Nu zie ik haar zilverblauw glinsteren. In het Oudgrieks werd het woord Aeroeidés zowel gebruikt in de betekenis van blauwgrijs als voor de kleur van het Westen waar de toegang tot de onderwereld gloort.’
‘Mythisch is het woord dat bij me opkomt als ik werkelijk in het blauw sta.’
Wordt vervolgd.
Lees meer over mijn blauwe uur project en over mijn residentie periode eerder dit jaar:
