Kijk ik naar de één, dan vlamt de ander
Voor de catalogus bij de tentoonstelling Kees Verwey en zijn idolen in het Dordrechts Museum schreef ik een essay over complementaire kleuren.
‘Tijdens de eerste bestudering van de kleuren in de schilderijen van Kees Verwey, zie ik geen rozerood zonder groen, geen bruinoranje zonder puur blauw en geen geel zonder paarsblauw. Ik wil dit verder onderzoeken en kijk naar een werk waarin ik in eerste instantie geen paarsblauw zie. Ik zie wel geel en concentreer me op dat gele vlak. Dan zie ik, na aanhoudend kijken, in mijn ooghoek wel degelijk paarsblauw oplichten: een donker vlak dat me eerst als grijs voorkomt, blijkt paarsblauw. Het is alsof de ene kleur de andere kleur roept. De kleuren opereren in duo’s. In de kleurenleer van Johannes Itten worden dit soort tweetallen complementaire kleuren genoemd.’
‘Mijn ogen gaan heen en weer tussen het blauwgroen en het rozerood. Kijk ik naar de een, dan vlamt de ander. Het doet me denken aan een type gesprek dat ik met sommige vrienden kan hebben. De gespreksbeurt gaat over en weer. Onze zinnen stapelen zich op en elke zin is raak. We kunnen niet stoppen. Daar staan we met een blos op de wangen. Het is een verslavende en vervullende sensatie.’
‘Het zijn kleuren die zich pas na aandachtig en aanhoudend kijken vertonen’, schrijft beeldend kunstenaar Peter Struycken over het kleurgebruik van Verwey. Aandacht en tijd zijn ook twee vereisten om de werking van kleurenparen ten volle te ervaren. Als we met aandacht een tijdje naar een kleur kijken, begint de andere kleur in ons blikveld te vibreren. De levendigheid en vibratie van kleuren verbindt daarmee de waarneming van de schilder met de waarneming van de toeschouwer.’
Lees het gehele essay over deze prachtige kleuren van Verwey in de catalogus.
De tentoonstelling is heel mooi gedaan en is nog tot 5 januari 2020 te bekijken in het Dordrechts Museum. De catalogus is ook daar in de museumwinkel verkrijgbaar.
Complementaire kleurparen
Over deze kleurrelaties schreef ik eerder een essay voor Mister Motley. Lees het hier via M Motley.